મોડર્ન કલ્ચર અને તેનાં કારણે બદલાતી ટેવોએ મનુષ્યજીવન અને સમગ્ર માનવસભ્યતા પર શું અસર કરી છે તે મુદ્દા પર કમેન્ટ કરતી ઘણી વાર્તાઓ લખાઈ છે. ‘ફાઇટક્લબ’ મૂવિ અને ‘મિસ્ટર રોબોટ’ ટીવી સીરિઝનાં નાયકો મનિ-ફૉકસ્ડ કન્સ્યૂમરિઝમ સામે જંગે ચડે છે જ્યારે ‘સેવન’ જેવી મૂવિમાં ખલનાયક માણસના સ્વભાવની મૂળભૂત બદીઓ – લોભ,...
બને એવું સમસ્યાઓને પણ વિસ્મય થવા લાગે, કશું અંધારામાં ઉગે, ને સૂર્યોદય થવા લાગે. – ગની દહીંવાલા એકવાર એક માણસ રસ્તેથી પસાર થતો હતો અને તેણે જોયું કે સામે બે-ચાર હાથીઓનું નાનું ટોળું હતું. આ ટોળામાંના હાથીઓને પગથી માત્ર એક દોરડા વડે બાંધીને રાખવામાં આવ્યા હતા. આ જોઇને એને ઘણું...
ચાર્લ્સ સ્વીન્ડ્લે જીવનની ખૂબ સરળ વ્યાખ્યા કરી છે, જે કંઈક આ મુજબ છે, “જીવન એટલે, ૧૦ ટકા તમારા સાથે શું થાય છે એ અને ૯૦ ટકા તમે એના સામે શું ‘રિએક્ટ’ કરો છો તે!” વાત સો ટચના સોના જેવી સાફ છે. જાણે-અજાણે આખો દિવસ આપણે કેટલો ભાર આપણા માથા પર...
ખૂબ મોડેથી જીવનનું સત્ય આ સમજાય છે, આખરે તો જે થવાનું હોય છે એ થાય છે; ચોતરફથી રોજ એ થોડુંક જરતું જાય છે! જિંદગીનું એક પાનું સાંધ્યું ક્યાં સંધાય છે? રોજ વહેવાની પ્રથા સામે હવે બળવો કરી, આંસુઓ પાછા જઈને આંખમાં સંતાય છે. એમનું દિલ એમને આપી...
એક સાંજે હું દરિયા પર જાઉં છું. સાંજના મનોરમ્ય આકાશને પોતાના બાહુમાં ભરતો હોય એમ એ ઉછળે છે. લાલ-કેસરી રંગોથી દિવસના અંતને સુંદર બનાવતી રાત ઉગે છે. સરકતી ભીની રેતી જયારે મારા પગની ચામડીને સ્પર્શે છે ત્યારે તે મૃદુ સ્પર્શ આખા અસ્તિત્વને જાણે કે જીવંત કરે છે. ભીની રેતીના સ્પર્શના...
મને યાદ છે, હું જયારે સાતમાં ધોરણમાં (૨૦૦૬-૦૭) ભણતો હતો, ત્યારે હેડલાઈનથી લઈને લગભગ આખું છાપું સુનિતા વિલિયમ્સથી જ ભરેલું આવતું. “સુનિતાએ આમ કર્યું, એમણે તેમ કર્યું.”; “મૂળ ભારતીય સુનિતા વિલિયમ્સ.”; “ગુજરાતની પનોતી પુત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ.”; “સુનિતા અવકાશમાં સમોસા અને ચટણી સાથે લઈને ગઈ.”; “સમોસા અને ચટણી હવે ખૂટી ગયા...
એક છોકરીની આંખ હવે ખુલતી નથી એના ઉંહકારા આભે અથડાય, આછી ભીનાશ, પછી ઘાટી ભીનાશ એના શ્વાસ મને આવે ને જાય. કોઈ ગાંઠ છૂટે ત્યાં ટેરવાના દરિયાને ઊની રેતીનો સ્પર્શ પહોંચે, ક્યાંક વળી કોતર પર અથડાતા મોજાને અંધારું છેક લગી ખુંચે. છેલ્લા કંઈ કેટલાય દિવસોથી ધરબેલા પારેવા ઉડતા દેખાય! એક...
નથી ત્યાં તું હું જાણું છું, અને તું હોય જો તો પણ તને હું વ્હેમ સમજીને અહીં પાછો ફરેલો છું, મકાનોમાં એ ગલીઓમાં જે ખાલી કલ્પનામાં છે, હું એમાં ખૂબ રખડીને અહીં પાછો ફરેલો છું. તિરાડોથી ભરેલા હો અરીસા ચોતરફ મારી, ને એમાં આગની વચ્ચે ઉભેલા આપણે બન્ને, સળગતા...
સુમીએ ફરી બેઠા થવા પ્રયત્ન કરી જોયો, પણ થઈ શકી નહિ. નાછૂટકે એણે બેલ મારી નર્સને બોલાવી. “પ્લીઝ.. મને વોશરૂમ સુધી લઇ જાઓ ને..” નર્સે ના પાડી, “તમને ડોકટરે બેડમાંથી ઉઠવા જ ના પાડી છે, તો તમે સમજતા કેમ નથી?” એનો અવાજ જરા ઉંચો થયો. “પણ સિસ્ટર, મારે એક પગે...
ભારત વર્ષોથી ‘રીતિરિવાજોનો દેશ’ રહેતો આવ્યો છે. પુરાણકાળથી ઘણી બધી પ્રથાઓ ભારતમાં જ શરુ થઈ અને ભારત માં જ પતી ગઈ! જેમકે દહેજ પ્રથા, બાળલગ્ન, પડદા પ્રથા વગેરે. આ બધી પ્રથાઓ બંધ કરાવવા પાછળ કોઈને કોઈ ‘ક્રાંતિ’ જવાબદાર રહી છે. છેલ્લી જે પ્રથા મોટાપાયે નાબુદ થઈ એ પ્રથા હતી મિસકોલ-પ્રથા!...
દર મહિને નિયમિત અંક મેળવવા માટે ‘પંખ’ના સબસ્ક્રાઇબર બનો.